Budujemy makietę lub dioramę !

Każdy kto kiedykolwiek pasjonował się kolejkami elektrycznymi marzy o budowie własnej makiety. Często na przeszkodzie stoją problemy lokalowe bądź finansowe, ale z czasem udaje się zrealizować dziecięce marzenia. Chcę tu podać garść informacji, które mogą się przydać gdy będziemy budować makietę dla TT-tki. Mile będą widziane też Twoje doświadczenia, zapraszam na Forumtt.pl by się nimi podzielić.

Pod koniec 2005 roku po wizycie na TRAKO 2005 postanowiłem powrócić do odkładanego od wielu lat marzenia o własnej makiecie (moja makieta, projekt). Jeśli tu już trafiliście, to znaczy, że pomysł zbudowania własnej makiety chodzi Tobie po głowie od dłuższego czasu. To na prawdę nie trudne, proponuję zacząć od małej makiety, a potem gdy pozwolą możliwości lokalowe, przystąpić do budowy czegoś większego. Warto także wpierw poeksperymentować z programem do układania torów, zbudować projekt makiety i zobaczyć ją w wirtualnym świecie, a gdy nas zadowoli, zbudować w realu. Zajrzyj do sekcji CAD'y by wybrać taki program, np.: SCARM. :-)

Po kilku latach wracam do tego tekstu. Z perspektywy czasu, na bazie doświadczeń swoich oraz wielu użytkowników ForumTT.pl pozwalam sobie przedstawić garść uwag i wniosków, które mogą Tobie pomóc uniknąć ewentualnych błędów przy budowie własnej makiety.

Są to rozważania z perspektywy nie dni, tygodni, czy miesięcy, lecz lat, eksploatacji makiety:

• Konstrukcja makiety pracuje cały czas.
  Z jak najlepszych materiałów zrobilibyście konstrukcję skrzynek, to i tak, na przestrzeni czasu, będzie pracowała. Będzie się ona wyginać, osiadać, wichrować itd. Nie mamy co z tym walczyć, trzeba się przygotować na działanie wilgoci, temperatury czy innych czynników np. podczas przechowywania, zabawy czy transportu.
   
• Połączenia elektryczne lutujemy.
  Wszystkie inne sposoby łączenia przewodów: skręcanie, zaciskanie, owijanie itd. są dobre na chwilę. Z czasem pojawiają się problemy za sprawą śniedzienia, rdzewienia, zabrudzeń itd. Nic tak nie wkurza jak jak wadliwie działające kabelki pod makietą.
   
• Kurz i wilgoć są naszym wrogiem.
  Wszędobylski kurz osadza się na wszystkim, trzeba przewidzieć możliwość dotarcia do każdego zakątka wąską ssawką celem odkurzenia makiety. Wilgoć zagraża zarówno drewnu, kartonowi jak i częściom metalowym czy miedzianym. Trzeba zabezpieczyć zarówno konstrukcję skrzynek, płycinę stołu jak i domki czy inne elementy z materiałów chłonących wilgoć.
   
• Jeśli mamy możliwość wyboru pomieszczenia...
  ...wybieramy pomieszczenie takie jak pokój czy biuro. Niestety strych, piwnica, garaż itd. nie za bardzo nadają się na lokalizowanie makiety, chyba, że są suche i ogrzewane jak pokój, w którym mieszkamy.
  Strych bez izolacji cieplnej, bez ogrzewania, to latem upały, a zimą nie da się tam dłużej przebywać.
  Piwnica, latem jest tam chłodniej niż na dworze, a że dociera do niej powietrze z dworu, to w chłodnym pomieszczeniu kondensuje się wilgoć. Nawet jeśli pomieszczenia piwniczne są ogrzewane - to tylko zimą - latem nadal jest tam stosunkowo zimno.
  Z własnego doświadczenia wiem, że niezabezpieczone lakierem skrzynki potrafią pokryć się pleśnią po roku przebywania w takim pomieszczeniu. Dla mechanizmów rozjazdów i semaforów kształtowych oraz dla taboru to śmierć.
   

Przedstawione obok na zdjęciach (kadry z filmu), zapadnięte torowisko, było pierwotnie równe, jednak ze dwa lata leżakowania sprawiło, że płycina stacji wygięła się pod własnym ciężarem i tylko na łączeniu segmentów tor pozostał na swoim poziomie, a w pozostałej części opadł, co widać wyraźnie na obu zdjęciach.

Poradnik Jak budować makietę
Początek	-	co trzeba wiedzieć by zacząć budowę makiety.
Konstrukcja	-	szczegóły konstrukcyjne stołu, ukształtowania terenu, nasypów itd.
Wymiary	-	na tej stronie znajdziecie wymiary jakie trzeba znać przy projektowaniu układu torów, podjazdów, tuneli czy wiaduktów.
Porady	-	Tips & Tricks - kilka porad i pomysłów, które wpadły mi w ręce.
		Tabor   Przeróbki taboru. Most BTTB   Przeróbka mostu BTTB na dwutorowy.
Elektronika	-	co można zrobić z "drucików".
CAD'y	-	programy wspomagające projektowanie układu torów.
Skale	-	zestawienie wielkości różnych skal kolejek.
Przykłady
150x90 cm	-	kilka zdjęć, plany przy użyciu programu TrainCAD, lista torów, małej makiety, którą każdy może zbudować.
Skala N	-	makieta w skali N. Plik ZIP z układem torów (TrainCAD - 2KB). Użyte są w nim łuki (szczególnie w torze wewnętrznym) o promieniu R1, a niestety nie wszystkie lokomotywy mogą po takim skręcie jeździć. Autorem planów jest Mariusz Jakubiak Przedstawiam poprawioną wersję z łukami R2 (WinZIP 2KB).
Z Internetu:	-	ForumTT.pl  -  miejsce wymiany poglądów i najświeższe informacje z życia TeTetki, Facebok  -  społeczność ForumTT.pl, sTTandard.org.pl  -  norma makiet sTTandardowych, TT Club.pl  -  strona TT-Club.pl, TT-Bahn von Epoche VI  -  relacja z budowy makiety.
Makiety	-	makiety zbudowane przez pasjonatów kolejek i modelarzy.
Miniatur Wunderland	-	Profesjonalna makieta DCC (H0) z Hamburga. Mnóstwo zdjęć szczegółów konstrukcyjnych. Wady i zalety stałej (nie modułowej konstrukcji) - polecam, warto obejrzeć szczególnie materiały na oryginalnej stronie - zapraszam na obrazkową wycieczkę po budowie makiety, zaczerpniętą z oryginalnej strony: Miniatur Wunderland GmbH Hamburg. Zajrzyj także na YouTube: MiWuLa TV.