Firma Berliner TT Bahnen (BTTB) na opakowaniach mostów (7110) zaproponowała pochylenie toru o wartości 15
0/00 (promili) oraz 30 0/00 czyli dla długości toru 228 mm (6110) pochylenie 1,5% (=15 promili) uzyskamy
unosząc tor o 3,4 mm, a 3% (=30 promili) - 6,8 mm. Dziś najczęściej budujemy makietę z torów modelowych, a
najwygodniej i najtaniej z flexów, więc by określić pochylenie toru i
[0/00] podajemy wartości przyrostu wysokości Δh
[mm] na długości toru l [mm] na którym on wystąpił:
Na podstawie artykułów Leszka Lewińskiego w Świecie Kolei.
pochylenie
wysokość podjazdu na długości toru
100 mm (10 cm)
1000 mm (1 m)
2,5 0/00
0,25 mm
2,5 mm
5 0/00
0,5 mm
5 mm
10 0/00
1 mm
10 mm
15 0/00
1,5 mm
15 mm
20 0/00
2 mm
20 mm
Na swojej makiecie przyjąłem wartość pochylenia toru max 25 0/00
czyli 2,5 %, co oznacza, że na każdych 10 cm tor podnosi się o 2,5 mm. By uzyskać podjazd na skrzyżowanie torów
(8 cm różnicy poziomów) potrzebne jest 3,2 m toru ! Dlaczego mówię aż o 8 cm wysokości pomiędzy najbliższymi
poziomami? O tym będzie w dalszej części. Przyjmujemy na makiecie największe
dopuszczalne pochylenie i w zależności od kategorii linii, wynosi ono:
linie magistralne i I-rzędne
10 promili
linie II-rzędne
15 promili
znaczenia miejscowego
20 promili
Wraz ze wzrostem pochylenia podjazdu kolejne nasze lokomotywy przestają sobie radzić ze
stromizną. Okazuje się, że powyżej 20 0/00 dają radę tylko wyselekcjonowane składy.
Trzeba to mieć na uwadze, zwłaszcza gdy przystępujemy do planowania układu
torów.. I jeszcze jedna uwaga. Gdy załom profilu (zmiana pochylenia) przekracza
2,5 0/00 takie przejście należy wygładzić poprzez zastosowanie łuku pionowego.
Na rysunku po prawej mamy skrajnię toru zgodnie z normą MOROP (dla toru prostego NEM 102 i dla łuków NEM 103), która podaje wartości 18 mm (na rysunku 19 mm)
dla toru prostego i odpowiednio wzrasta o minimum 5, 7 czy 10 mm dla taboru o długości 167, 202 czy 227 mm,
co daje nam 23, 25 czy nawet 28 mm od osi toru, dla łuków o promieniu ≥ 300 mm. Przyjąłem na swojej makiecie,
że najciaśniejszy łuk będzie o promieniu 310 mm.
Ogólnie przyjęty
odstęp dwóch najbliższych torów wynosi 43 mm (36 w sTTandardzie) jednak okazuje się, że na łukach należy jeszcze
zwiększyć odległość osi sąsiednich torów by dwa pociągi minęły się bez zahaczania szczególnie gdy chcemy używać
długich wagonów: m-wagen, Halberstadt - 220 mm, Doppelstock - 223 mm.
Jaka powinna być szerokość nasypu/przekopu gdy chcemy jeszcze zmieścić słupy sieci
trakcyjnej ?
Rozważmy
taką sytuację, że chcemy ułożyć linię dwutorową z rozpiętą siecią trakcyjną.
Odstęp pomiędzy osiami obu torów przyjmujemy 43 mm. Same tory bez słupów
trakcyjnych zajmują nam 86 mm. Podstawa słupów trakcyjnych BTTB ma długość
17 mm. Koniec, dosuniętej do podkładów podstawy, odstaje od osi toru na ok.
50 mm.
Szerokość podtorza / nasypu / przekopu przyjmujemy 100
mm dla toru prostego i powiększamy odpowiednio na łukach.
